Blinishti, fshati ku luten...

Tek ecin lehtë me trup të përkulur, pa rënkime dhe i ngjiten asaj pak tatëpjete për t’u ulur pranë faltores, kupton se ke hyrë në vendin ku njerëzit qetësojnë shpirtin para Zotit. Ata luten çdo ditë, bëjnë kryq sapo bie këmbana dhe prekin bukën. Në krah të djathtë të autostradës, sapo kalon Lezhën në drejtim të Shkodrës, shfaqet kisha e madhe. Dje ajo mori emrin e martirëve të vrarë në 45-ën. At Daniel Dajani dhe Padër Pasti kujtohen nga vendësit ditën e ceremonisë, me rastin e përurimit të kishës së re në fshatin Blinisht të Lezhës. Qendra e fshatit është e populluar, katolikët ngadalë futen në tokën e Zotit. Të urtë që nga lashtësia, këta banorë duket se nuk jetojnë asnjë çast pa besim. Në hyrje të kishës një memorial kujton ngjarje të frikshme. Emrat e gjashtë vajzave të vrara në trotuaret përtej kufijve, janë shënuar në pllakën e mermertë. Don Antoni Sharra është njeriu që në kujtim të atyre vajzave vendosi gurët e parë. Pas kësaj historitë rrjedhin dhimbshëm. Banorët kanë dëgjuar shumë, shumë më tepër se pranon një shpirt i lodhur. Shpesh të afërmit e viktimave marrin rrugën për në Blinisht. Me shpresën se një ditë do të gjenden, a mallin për të qarë diku, priten butësisht prej Dom Sharrës, burrit energjik, dhe pse vitet i kanë afruar të 70-at. Personazhi simbol i lëvizjes për paqen me fëmijët “Ambasadorë të paqes”, Këmbanën e Paqes të shekullit të ri të vendosur në qendër të Tiranës, është njeriu më i afërt për këta njerëz, që përveç besimit te Zoti nuk kanë gjë tjetër. I futur në jetët e tyre herët, pas ‘90-ës, solli te zadrimorët paqen shpirtërore, ngriti kultet, ku të rritur e fëmijë luten për ditë më të ngrohta në atë vend, që shtrihet si pllajë. Një ditë më parë, ministri i Drejtësisë, Aldo Bumçi, deputet i asaj zone, në emër të Presidentit i dorëzoi urdhrin e vlerësimit për nder të asaj që ky burrë bën për atë shoqëri të vrafër fshatare.

Vendësit nuk kanë dëshirë të flasin për atë çka ka ndodhur në emër të një jete më të mirë jashtë kufijve. Ka pak të rinj në Blinisht, por edhe në fshtrat përreth Zadrimës. Të zhytur në mjerim nisën rrugët e egra të emigrimit. Të gjithë bashkë, edhe vajzat. “Janë marrë nga dera e shtëpisë dhe s’u kthyen më”, thotë Marku, një burrë i vjetër. Ai flet ngadalë, mendon gjatë atë ç’mund të ketë ndodhur. “Shoh nënat të qajnë dhe puthin duart e Don Antionios. Ai është i vetmi që mund t’ju lehtësojë shpirtin”, shton ai. Ngritur mes gjithë asaj fushe të madhe, fshati kulmon rreth kishës. Duket si vatër ku mes lutjeve nis rrëfimi pafund i atij populli paqësor. Eshtë më tepër se e dhimbshme tek lexon në memorial për dinjitetin, për atë dinjitet ku shumë vajza shqiptare humbën jetën. Ka heshtje në atë vend, ku pika më e lartë tregohet me kulmet e mbulesës së kishave. Eshtë një kurorë e tërë besimi dhe njerëz që tërhiqen mundimshëm mes kujtimeve. “Do të kisha dashur të jetoja në këtë vend, ku lutjet mbretërojnë”, thotë Alma, vajzë e fshatit, që një ditë pas martese udhëtoi për në Itali. Eshtë një ndër ato qindra vajza, që jeta në rastin më të mirë i lidh me një ditë dasme dhe më pas me udhëtimin e gjatë larg vendit të saj. Heshtja duket se kërkon më tepër qetësi kur sheh pak të moshuar përreth, hapat e të cilëve nuk ndjehen dhe pse këpucët shkelin mbi gurët e hershëm. Antonio, bariu i të urtëve, i drejton në botën ku mëkatet falen dhe shpirti merr rrugën e përjetësisë. Ky është Blinishti, me pak zhurmë, me pak njerëz, me shumë lutje.Prifti ka vendosur të rrijë me ta deri në fund, të kapë fëmijët përdore dhe t’u tregojë se ky është vendi i tyre: “Ai duhet të ndryshojë”, u thotë urtë ai. Një grua tërheq me litar një derr, duket se po shkon drejt shtëpisë së saj për t’u ulur më pas e të nisë të flasë me Zotin.

Pak histori
Me coptimin e mbretërisë së Stefan Dushanit në 1345, tri familje të mëdha dominuan në rajonin midis Shkodrës dhe Lezhës. Ishin Balshajt, Blinishtët e Dukagjinajt. Blinishtët ishin guvernatorët e fushës së Zadrimës, afër Lezhës dhe qendra e tyre ndodhej në Blinisht, sot fshat me 1200 banorë. I pari i kësaj familjeje u emërua në vitin 1274 dhe ishte Vladi Blinishti. I radhitur kundër pushtimit të Karlit të Parë, mbret i Brindizit, u kap dhe burgos në Brindizi. E gjithë familja e Blinishtit humbet pasuritë, por kjo zgjati deri në 1305, kur nipi i Karlit të parë, Filipi i Tarantos, e fali dhe Blinishtëve u rikthehen tokat. Ai i dha nipit të Vladit, Guljelm Blinishti, gradën "Marshall i Arbërisë". Kjo familje nuk shfaqet më në skenën e historisë, për shkak se familje të tjera u bënë më të fuqishme. Emri i Blinishtit mendohet se mund të ketë prejardhjen nga një bimë që rritej në këtë vend "Blini". Komuna ka shtatë fshatrat e saj: Blinisht, Troshan, Fishtë, Piraj, Baqel, Krajën dhe Kodhel në veri-perëndim të Shqipërisë, në qendër të fushës së Zadrimës. Kjo trevë e Shqipërisë, një nga më të lashtat e Ballkanit, banohej nga fiset ilire. Banorët e zonës njihen me emrin "zadrimorë". Karakteristikë e tyre është urtësia, mikpritja. Në shekuj, kjo zonë ka nxjerrë figura të shquara; At Gjergj Fishta, Don Pjetër Zarishi, Atë Daniel Dajani etj.

2004